Inwestycja w panele słoneczne to znaczący wydatek, który jednak może przynieść długoterminowe oszczędności. Na szczęście w Polsce funkcjonują różne programy wsparcia, które mogą znacząco obniżyć koszty początkowe instalacji fotowoltaicznej. W tym artykule przedstawimy kompleksowy przegląd dostępnych w 2023 roku dotacji, ulg podatkowych oraz innych mechanizmów wsparcia dla instalacji fotowoltaicznych.
Ważna informacja!
Stan prawny na dzień 20 czerwca 2023 r. Programy dotacyjne mogą ulegać zmianom, dlatego zawsze warto sprawdzić aktualne warunki na stronach instytucji udzielających wsparcia.
Program "Mój Prąd 5.0"
Program "Mój Prąd" to jedna z najbardziej popularnych form wsparcia dla mikroinstalacji fotowoltaicznych w Polsce. Piąta edycja programu wprowadziła szereg istotnych zmian w porównaniu do poprzednich wersji.
Najważniejsze informacje:
- Budżet programu: 400 mln zł
- Okres realizacji: 2023-2024
- Beneficjenci: osoby fizyczne wytwarzające energię elektryczną na własne potrzeby
- Maksymalna moc instalacji: do 10 kWp
Wysokość dofinansowania:
- Mikroinstalacja fotowoltaiczna: do 6000 zł (nie więcej niż 50% kosztów kwalifikowanych)
- Mikroinstalacja fotowoltaiczna z magazynem ciepła: do 7000 zł
- Mikroinstalacja fotowoltaiczna z magazynem energii elektrycznej: do 16000 zł
- Mikroinstalacja fotowoltaiczna z magazynem ciepła i energii elektrycznej: do 17000 zł
Nowością w programie "Mój Prąd 5.0" jest znacznie wyższe dofinansowanie dla instalacji wyposażonych w magazyny energii. Jest to odpowiedź na zmiany w systemie rozliczeń prosumentów, którzy od kwietnia 2022 roku przeszli z systemu opustów na system net-billing.
Warunki uzyskania dotacji:
- Instalacja musi być przyłączona do sieci elektroenergetycznej (musi być zawarta umowa kompleksowa z operatorem).
- Instalacja musi być zakupiona i zainstalowana po 1 stycznia 2023 r.
- Wnioskodawca musi być stroną umowy kompleksowej z operatorem.
- Wnioskodawca nie może rozliczać się w systemie opustów (net-metering).
- Wniosek o dofinansowanie należy złożyć po zakupie i montażu instalacji.
Warto wiedzieć: Dofinansowanie z programu "Mój Prąd 5.0" można łączyć z ulgą termomodernizacyjną, co pozwala na jeszcze większe oszczędności.
Wnioski o dofinansowanie można składać przez internet za pośrednictwem portalu GOV.pl lub w formie papierowej do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Ulga termomodernizacyjna
Ulga termomodernizacyjna to instrument podatkowy, który pozwala na odliczenie od podstawy opodatkowania wydatków poniesionych na termomodernizację budynków jednorodzinnych, w tym instalacje fotowoltaiczne.
Najważniejsze informacje:
- Beneficjenci: podatnicy PIT będący właścicielami lub współwłaścicielami budynków jednorodzinnych
- Maksymalna kwota odliczenia: 53 000 zł na jednego podatnika (niezależnie od liczby posiadanych nieruchomości)
- Okres realizacji inwestycji: maksymalnie 3 lata, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek
Ulga termomodernizacyjna pozwala na odliczenie kosztów zakupu i montażu instalacji fotowoltaicznej. W praktyce oznacza to, że przy stawce podatku 17% można zaoszczędzić do 9 010 zł (17% z 53 000 zł), a przy stawce 32% nawet do 16 960 zł (32% z 53 000 zł).
Przykładowe wyliczenie
Jeśli koszt instalacji fotowoltaicznej wynosi 30 000 zł, a podatnik płaci podatek według stawki 17%, to dzięki uldze termomodernizacyjnej może zaoszczędzić 5 100 zł (17% z 30 000 zł). W połączeniu z dotacją z programu "Mój Prąd" całkowite wsparcie może wynieść nawet 11 100 zł (5 100 zł + 6 000 zł).
Warunki skorzystania z ulgi:
- Musimy być właścicielem lub współwłaścicielem budynku jednorodzinnego.
- Inwestycja musi zostać zakończona w ciągu 3 lat od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.
- Wydatki muszą być udokumentowane fakturami wystawionymi przez czynnych podatników VAT.
- Odliczeniu podlegają wydatki, które nie zostały sfinansowane lub zwrócone w jakikolwiek inny sposób.
Z ulgi termomodernizacyjnej można skorzystać w rocznym zeznaniu podatkowym PIT. Wydatki, które nie znalazły pokrycia w dochodzie podatnika w danym roku, można odliczyć w kolejnych latach, jednak nie dłużej niż przez 6 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.
Program "Czyste Powietrze"
Program "Czyste Powietrze" jest skierowany głównie na wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności energetycznej budynków jednorodzinnych. Od niedawna obejmuje również możliwość dofinansowania instalacji fotowoltaicznych, ale tylko jako elementu kompleksowej termomodernizacji.
Najważniejsze informacje:
- Beneficjenci: osoby fizyczne, właściciele/współwłaściciele domów jednorodzinnych
- Maksymalna kwota dotacji: w zależności od zakresu inwestycji i dochodu wnioskodawcy
- Warunek: instalacja fotowoltaiczna może być dofinansowana tylko w połączeniu z wymianą źródła ciepła lub jako element kompleksowej termomodernizacji
Program "Czyste Powietrze" przewiduje trzy poziomy dofinansowania w zależności od dochodu beneficjenta:
- Podstawowy poziom dofinansowania: do 30% kosztów kwalifikowanych
- Podwyższony poziom dofinansowania: do 60% kosztów kwalifikowanych
- Najwyższy poziom dofinansowania: do 90% kosztów kwalifikowanych
Maksymalna kwota dotacji dla fotowoltaiki w ramach programu "Czyste Powietrze" wynosi od 5 000 zł (poziom podstawowy) do 9 000 zł (poziom najwyższy).
Kredyt 0% na fotowoltaikę
W 2023 roku niektóre banki we współpracy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego oferują preferencyjne kredyty na zakup i montaż instalacji fotowoltaicznych. Program "Czyste Powietrze" umożliwia uzyskanie kredytu z dotacją na częściową spłatę kapitału.
Najważniejsze informacje:
- Beneficjenci: osoby fizyczne, które spełniają kryteria programu "Czyste Powietrze"
- Oprocentowanie: 0% (koszty kredytu są pokrywane z dotacji)
- Okres kredytowania: do 12 lat
- Maksymalna kwota kredytu: do 100 000 zł
System rozliczeń Net-Billing
Od kwietnia 2022 roku w Polsce obowiązuje nowy system rozliczeń dla prosumentów - Net-Billing, który zastąpił wcześniejszy system opustów (Net-Metering). Choć nie jest to bezpośrednia dotacja, system ten ma istotny wpływ na opłacalność inwestycji w fotowoltaikę.
Najważniejsze informacje:
- Zasada działania: prosument sprzedaje nadwyżki energii do sieci po cenie rynkowej i kupuje energię potrzebną w okresach niedoboru również po cenie rynkowej
- Rozliczenia: wartościowe (w złotówkach), a nie ilościowe (w kWh)
- Depozyty prosumenckie: środki ze sprzedaży nadwyżek energii są gromadzone na indywidualnym koncie prosumenta i mogą być wykorzystane w ciągu 12 miesięcy
W systemie Net-Billing kluczowe znaczenie ma maksymalizacja autoconsumption, czyli zużycia własnej energii "na bieżąco". Im więcej energii zużywamy w momencie jej produkcji, tym większe oszczędności. Dlatego tak duże znaczenie mają magazyny energii, które pozwalają zgromadzić nadwyżki i wykorzystać je w czasie, gdy instalacja nie produkuje prądu.
| Program wsparcia | Maksymalna kwota dofinansowania | Dla kogo | Łączenie z innymi formami wsparcia |
|---|---|---|---|
| Mój Prąd 5.0 | Do 17 000 zł (z magazynem energii) | Osoby fizyczne | Można łączyć z ulgą termomodernizacyjną |
| Ulga termomodernizacyjna | Do 16 960 zł (przy 32% stawce podatku) | Podatnicy PIT - właściciele domów jednorodzinnych | Można łączyć z innymi programami |
| Czyste Powietrze | Do 9 000 zł na fotowoltaikę | Osoby fizyczne o określonym poziomie dochodów | Nie można łączyć z "Mój Prąd", można z ulgą termomodernizacyjną |
| Kredyt 0% | Do 100 000 zł | Spełniający kryteria programu "Czyste Powietrze" | Element programu "Czyste Powietrze" |
Lokalne programy wsparcia
Oprócz ogólnopolskich programów, warto sprawdzić możliwości dofinansowania na poziomie lokalnym. Wiele gmin i miast w Polsce oferuje własne programy wsparcia dla odnawialnych źródeł energii.
Przykładowe inicjatywy lokalne:
- Warszawski program "Zielona Energia" - dotacje do 15 000 zł na instalacje OZE
- Krakowski program "Kraków w zielonej transformacji" - dotacje do 60% kosztów kwalifikowanych
- Gdański program "Słoneczny Gdańsk" - dotacje do 5 000 zł na instalacje fotowoltaiczne
Informacji o lokalnych programach wsparcia najlepiej szukać na stronach internetowych urzędów miast i gmin oraz w punktach informacyjnych dotyczących ochrony środowiska.
Jak przygotować się do uzyskania dofinansowania?
- Sprawdź dostępne programy - porównaj warunki i wybierz najkorzystniejsze rozwiązanie dla Twojej sytuacji.
- Przygotuj niezbędną dokumentację - w zależności od programu mogą to być: dokumenty potwierdzające własność budynku, projekt instalacji, pozwolenia, faktury, potwierdzenia płatności.
- Zaplanuj harmonogram inwestycji - pamiętaj, że niektóre programy wymagają złożenia wniosku przed rozpoczęciem prac, a inne dopiero po ich zakończeniu.
- Skonsultuj się z profesjonalistą - doradca w zakresie OZE lub doświadczony instalator pomoże wybrać optymalne rozwiązanie i przygotować dokumentację.
- Złóż wniosek w terminie - pamiętaj o terminach naboru wniosków i kompletności dokumentacji.
Podsumowanie
Rok 2023 przynosi wiele możliwości dofinansowania instalacji fotowoltaicznych w Polsce. Dotacje, ulgi podatkowe i preferencyjne kredyty mogą znacząco obniżyć koszty inwestycji i skrócić czas jej zwrotu.
Kluczowe programy to:
- Program "Mój Prąd 5.0" - szczególnie atrakcyjny dla inwestycji obejmujących magazyny energii
- Ulga termomodernizacyjna - pozwalająca na znaczne oszczędności podatkowe
- Program "Czyste Powietrze" - dla osób planujących kompleksową termomodernizację
- Lokalne programy wsparcia - warto sprawdzić możliwości w swojej gminie
Odpowiednie połączenie różnych form wsparcia może przynieść bardzo duże oszczędności i znacząco skrócić czas zwrotu inwestycji w fotowoltaikę. Warto dokładnie przeanalizować dostępne opcje i wybrać rozwiązanie najlepiej dopasowane do indywidualnych potrzeb i możliwości.
Pamiętaj: Warunki programów dotacyjnych mogą się zmieniać. Zawsze sprawdzaj aktualne informacje na oficjalnych stronach instytucji udzielających wsparcia lub skonsultuj się z profesjonalnym doradcą.